DEĞERLİ VELİMİZ;

Çocuğunuzun olumlu alışkanlıklar kazanması önemlidir. Çocuğunuzun temel alışkanlıkları kazanmasında yol gösterici olduğunuz için bu rehber yazıdan yararlanmanız, sizin ve çocuğunuzun yararına olacaktır.

ÇOCUKLARDA ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİ & ÇOCUKLARDA KÜFÜRLÜ KONUŞMA

 

ÇOCUKLARIN ARKADAŞ İLİŞKİSİNİN GELİŞMESİ İÇİN ANNE-BABALARA ÖNERİLER

 

1-  Öncelikli olarak çocuklarınızın, sizlerin kontrolünde yalnız kalabilmeleri için çaba sarf edin. Ev içindeki oyunları sürekli birlikte oynamanız doğru bir yaklaşım değildir. Çocukların tek başlarına oyun kurmaları ve vakit geçirmelerine fırsat verilmelidir.

2- Çocuğunuzla aranızda güvenli bir ilişkinin olması için çaba sarf etmelisiniz. Çocuğun ilk tanıdığı insanlar olan anne-babası ile ilişkileri, daha sonra kuracağı arkadaşlık ilişkilerinde çok önemlidir.

3-  Çocuklarınızla keyifli zaman geçirmeniz önemlidir ancak sürekli yapılandırılmış etkinlikler sunmamanız gerekir. Çocukların hayal dünyaları ve oyun kurma becerileri bu şekilde zenginleşebilir. Unutmayın ki “iyi oyun kurucu” olmak, arkadaşlar arasında ilgi çekici bir özelliktir.

4-  Çocuklarınıza değer verin. Böylece diğerlerinin de çocuğa eleştirel değil onu kabul ederek kendisine yakınlaşmasını sağlarsınız. Bebeklikten itibariyle akranı olan ortamlarda sık zaman geçirmesi önem taşır.

6-  Sokakta, parkta ve okulda yaşadığı arkadaş problemlerini size aktardığında dinleyin ama büyütmeyin. Bırakın okulda, problemlerini kendisi çözmeye çalışsın. Ya da evde sohbet esnasında, çözüm için neler yapabileceğini kendisine sorun ve beraber çözüm yolları arayın. “Ben yarın hepsiyle konuşurum” demeyin. Öğretmeniyle konuşacak olsanız dahi bunu çocuğunuzun bilmesi gerekmiyor.

7-  Herkes herkesi sevemez beğenemez. Öncelikle bunu bilin. Elbette çocuğunuzun okulda sevmediği ya da onu sevmeyen arkadaşları olacaktır, bu insani bir durumdur. Bu durumu hemen çocuğunuzla ilgili bir problem olarak algılamayın.

8-  Hafta sonu sanat ve spor etkinliklerine katılmanız okulda anlatacağı malzemenin olması açısından avantaj sağlayacaktır.

9-  Eğer ki çocuğunuz uzunca bir dönem zorbaca davranışlara maruz bırakılarak mağdur edilmemişse ya da karşınızdaki olay çocuğunuz için sürekli bir tehdit olacak biçimde bir olay değilse; olayları büyütmeyin ve karşınızdakini canavar ilan etmeyin. Unutmayın çocuklar tartışır çarpışır iter kakarlar. Eğer Çocuk herhangi bir uyum problemi yaşamıyorsa inanın ki her çocuk benzer davranışlar sergilemektedir. Bu durum bu yaşlar itibariyle sık gözlemlenen normal bir süreçtir.

 

ÇOCUĞUM KÜFÜR EDİYOR NE YAPMALIYIM?

Çocuğun bir anda sizi şaşırtacak bir küfürlü konuşma yapması veya bir toplum içinde çocuğun birden kötü bir söz söylemesi ne kadar size utanç verir. Sanki çocuk değil de siz söylemişsiniz gibi sıkılırsınız. Ancak kişiler çocuğa değil önce sizin yüzünüze bakar, sizde şaşkın bir şekilde “bizim evde böyle hiç konuşulmaz ama acaba nerden öğrendi bu çocuk böyle konuşmayı, onun adına ben özür dilerim” dersiniz. Böyle olaylar hemen her ailede sıkça yaşanır. Ancak bu durum her çocuğun ilk çocukluk çağında yaşanabilir.

 

ÇOCUĞUN KÜFÜR ETMESİNİN NEDENLERİ NELERDİR?

1-  Küfür etmek çocuğun, kızgınlığını ve öfkesini kaba bir şekilde toplum içinde argo kelimelerle dile getirmesidir. Çocuğun yaşı küçükse kullandıkları kelimeleri çevresindeki kişilerden ve aile büyüklerden öğrenirler. Özellikle de anne ve babalarından öğrenirler. Her zaman için anne ve baba çocuk için bir örnek kişi ve modeldir.

2-  Çocuktaki küfür alışkanlığının öncelikle asıl nedeni bulunmalıdır. Bu neden ortadan kaldırılmalı ve önüne geçilmelidir. Öncelikle çocuğun örnek aldığı küfür eden kişilerin küfür etmesinin önüne geçilmelidir. Çocukta küfür etmenin altında yatan başka sebep de arkadaş grubu ve kendini ispat etme çabasıdır. Küfür eden arkadaşlarına uyum sağlamak amacıyla böyle konuşmaya başlayabilir. Diğer bir neden de televizyon ve internettir. İzlediği programların etkisinde kalarak böyle davranışlar gösterebilir. Çocuğun küfür etme derecesi ve ettiği küfrün boyutu da önemlidir. Çünkü bu anne ve babanın alacağı önlemlerin şeklini belirler.

3-  Çocuk arkadaşları arasında konuşulan kişiye yönelik manyak, aptal gibi sözcükleri evde de sıkça söyleyebilir. Bir diğeri de beddua etmek gibi sözcüklerdir. Sizden etkilenen çocuk siz ona kızdığınızda belli kelimeleri kullanıyorsanız, çocuğunuz da kızdığında bunları size karşı kullanmayı tercih edecektir. Çocuklar hep ilgi ve sevgi beklerler. Eğer anne ve babadan ilgi göremiyorsa bu durumda en iyi bildiği şey dikkat çekmektir. Dikkat çekmek için küfür ederek ebeveynlerin kendisiyle ilgilenmesini istiyor olabilir.

4-  Çocuk küçük yaşlarda anne ve babayı taklit eder. Bu dönemde ebeveynlerin her söylediğini ezberler. Birde çevredekiler çocuğun anlamını bilmeden dediği küfürleri onaylarsa çocuk bunu ileri yaşlarda yapmaya devam edecektir. Çevreden onay beklemeyi her zaman ister. Eğer bu da olmuyorsa yetişkinleri şok edecek kelimeleri toplum içinde de kullanır. Yetişkinleri rahatsız etmek hoşuna gider. Bazı durumlarda çocuk kendini savunmak içinde küfür edebilir.

 

ÇOCUĞUN KÜFÜR ETMESİNİ ENGELLEMEK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?

1-  Her zaman anne ve baba kelimelerini seçerek söylemelidir. Çocuğun yanında uygun kelimeler kullanılmalıdır.

2-  Çocuğa söylediği kelimelerin kimsenin hoşuna gitmediğini, böyle konuştuğunda karşısındaki insanın üzüleceğini ve kişiye saygısızlık olduğu anlatılmalıdır. Ancak anlatım şekli sakin bir biçimde ve rencide edici olmamalıdır.

3-  Çocuğunuzu dinleyerek kızgınlıklarını küfürlü bir konuşma yerine doğrudan anlatmasına izin verin. Çocuk kendisi dinlenmediği için küfürlü bir konuşmaya yönelebilir

4-  Çocuğa kullandığı kelimelerin uygunsuz ve kötü olduğunu, arkadaşlarının da böyle düşündüğünü ona baskı yapmadan inanacağı bir biçimde anlatın.

5-  Çocuk yeni kelimeler öğrenmek istemez ve duygularını dışa vurmak için küfür eder. Anne ve babalar çocuğun duygularını ifade edecek başka kelimeler öğretmelidir.

6-  Çocuğunuz bir başkasından duyduğu uygunsuz kelimeyi kullanırsa bir şey demeyip bu kelimeyi kafasından atmasını sağlayın. O anda dikkatini başka yöne dağıtın.

7-  Çocuğun televizyonda izlediği programlar şiddet ve küfür içerikli olmamalıdır. Çocuğa bu türdeki filmler izletilmemelidir.

8-  Çocuğu küfürlü konuşmadığında ödüllendirin. Bir anlaşma yaparak küfür etmediği sürece onu ödüllendireceğinizi anlatın.

9-  Çocuğa küfürlü konuştuğunda bir saat televizyon izlememesi gibi ya da dışarı çıkmama gibi yaptırımlar uygulayabilirsiniz.

10-   Ağır cezalar vermek çocuğun bu davranışı gizlice yapmasına neden olur. Bu nedenle, döverek, bağırarak, tehdit ederek ceza vermek yanlış olur.

11-   Çocuğu bu kelimelerin yerine uygun kabul edilebilir sözcükleri kullanması konusunda bilinçlendirin.

12-   Küfürlü konuşmada gülme ve ya aşırı öfkelenme gibi aşırı tepkilerden uzak durulmalı, durum geçiştirilmeye çalışmalı konu değiştirilmelidir. Gülme ya da öfkeyle aşırı tepki verme küfür davranışını pekiştirir. Çocuğun öfkesi geçtikten sonra bu davranış hakkında konuşulabilir. Olumsuz davranış olduğu yapmaması gerektiği sakin bir dille çocuğa anlatılır.

13-   Kötü sözleri duymasını aile engelleyemez fakat genel terbiye ve ahlak kurallarını çocuğuna kendi davranış ve yaşam tarzıyla öğreten ailelerin bundan korkmalarına gerek yoktur. Bir süre bu sözleri kullansa dahi bir süre sonra ailenin genel eğitim yapısına uymadığı için çocuk bu davranışını bırakacaktır.

14-   Unutmayalım ki davranışları değiştirmek çok kolay ve kısa bir süreçte olmaz. Yanlış davranışın üzerinde çocuğun yaşam alanındaki tüm bireyler ağız birliği yaparak durmalı; aynı şekilde doğru davranış tutarlı bir biçimde çocuğun yaşam alanındaki tüm bireyler tarafından çocuğa aşılanmalıdır.

 

Kaynak: meb